Tổng quan về thị trường dữ liệu Việt Nam: Quy định và cạnh tranh hiện tạiTổng quan về thị trường dữ liệu Việt Nam: Quy định và cạnh tranh hiện tại

Việt Nam đang chú trọng hơn vào thị trường dữ liệu vì mục tiêu trải qua quá trình chuyển đổi kỹ thuật số của nền kinh tế. Hiểu được điều kiện hiện tại, quỹ đạo trong tương lai và các yếu tố góp phần tăng trưởng ở thị trường này là rất quan trọng.

Ý nghĩa của thị trường dữ liệu Việt Nam trong kỷ nguyên chuyển đổi số

Thị trường dữ liệu Việt Nam ngày càng trở nên quan trọng khi đất nước nỗ lực chuyển đổi kỹ thuật số toàn diện. Thị trường này được định giá 858 triệu USD vào năm 2020 và dự kiến sẽ đạt 1,82 tỷ USD vào năm 2023, với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) dự kiến là 5,32% từ năm 2023 đến năm 2027. Sự tăng trưởng này phù hợp với cam kết của Việt Nam trong việc thực hiện các chính sách cơ hội của cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư.

Mặc dù Việt Nam còn khá mới trong cuộc đua chuyển đổi kỹ thuật số nhưng lại có tiềm năng tăng trưởng đáng kể, khiến triển vọng thị trường trở nên hấp dẫn. Tuy nhiên, các công ty nước ngoài hiện đang thống trị thị trường dữ liệu, chiếm khoảng 70-80% thị phần. Các doanh nghiệp lớn trong nước như Viettel, VNPT, FPT cùng một số doanh nghiệp vừa và nhỏ chiếm 20% còn lại.

Điện toán đám mây và AI là hai phân ngành trong thị trường dữ liệu có mức độ cạnh tranh cao. Trong những năm qua, AI và dữ liệu lớn đã được ứng dụng rộng rãi trong các lĩnh vực như tài chính ngân hàng, thương mại điện tử và viễn thông tại Việt Nam. Những tiến bộ này cho thấy việc áp dụng các công nghệ tiên tiến ngày càng tăng để thúc đẩy chuyển đổi kỹ thuật số trong các ngành công nghiệp khác nhau trong nước.

Doanh thu thị trường dữ liệu của Việt Nam 2018 đến 2024

2018 2020 2022 2024F
Network Infrastructure 1.22 1.24 1.26 1.35
Storge .26 .28 .30 .37
Servers .13 .15 .16 .20
Total 1.61 1.67 1.72 1.92

Source: Statista

Quy định thị trường dữ liệu

Chính phủ Việt Nam đã có những bước đi quan trọng nhằm thúc đẩy phát triển trí tuệ nhân tạo (AI) và tạo môi trường thuận lợi cho các công ty AI nước ngoài. Quyết định số 127 đề ra Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI đến năm 2030, nhằm đưa Việt Nam nằm trong số 4 quốc gia ASEAN hàng đầu về ứng dụng AI vào năm 2030. Chiến lược tập trung vào nhiều mục tiêu khác nhau, bao gồm phát triển luật pháp, cơ sở hạ tầng, hệ sinh thái và nhân sự có tay nghề cao trong lĩnh vực AI.

Quyết định số 677 nhấn mạnh tầm quan trọng của sự đóng góp của các công ty nước ngoài trong lĩnh vực công nghệ thông tin truyền thông (ICT), đặc biệt là trong việc chia sẻ kiến thức và phát triển kỹ năng nguồn nhân lực. Ngoài ra, Quyết định số 2117 ưu tiên các ưu đãi  cho các công nghệ kỹ thuật số sau khi gia nhập thị trường:

  • Artificial Intelligence (AI)
  • Internet of Things (IoT)
  • Big Data Analytics
  • Blockchain
  • Cloud computing, Grid computing, Edge computing
  • Quantum computing
  • Next-generation network infrastructure (5G, 6G, NG-PON, SDN/NFV, SD-RAN, SD-WAN Network Slicing, LPWAN, IO-Link Wireless)
  • Virtual reality, Augmented reality, Mixed reality
  • Intelligent, Remediating, and Adaptive cybersecurity
  • Digital Twin
  • Plant simulation
  • Precision agriculture

Nhân tố chính trong thị trường dữ liệu Việt Nam

Cạnh tranh trên thị trường dữ liệu của Việt Nam rất phân tán, không có công ty nào chiếm ưu thế và chỉ có một nhóm các công ty nhỏ hơn. Đây là cơ hội cho các công ty nước ngoài giành được thị phần.

Trong phân ngành máy chủ và hệ thống lưu trữ, Hewlett Packard Enterprise (HPE) và Dell là những công ty nổi bật, hiện chiếm lần lượt hơn 40% và 28% thị trường máy chủ, tiếp theo là Cisco và các công ty khác như Fujitsu và Hitachi.

Trong phần mềm quản lý, tích hợp dữ liệu và phân tích dữ liệu, các công ty chủ chốt bao gồm FPT, VNPT, CMC TS, MISA và HIPT.

Thị trường bảo mật dữ liệu có sự tham gia của các công ty lớn như FPT, SAP Asia Việt Nam, IBM Việt Nam, Công ty An ninh mạng Viettel, Microsoft, Amazon Web Services Việt Nam, Cisco và HPT Việt Nam.

Ứng dụng công nghệ số trong lĩnh vực ngân hàng hiện nay

Trong ngành ngân hàng Việt Nam, công nghệ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy cạnh tranh. Khoảng 92% ngân hàng đang phát triển các ứng dụng ngân hàng di động, tập trung vào khả năng tự động hóa và IoT. Các ngân hàng hợp tác chặt chẽ với các công ty fintech trong dịch vụ thanh toán, ngân hàng số, dữ liệu lớn và blockchain. Phân tích nâng cao, AI, máy học và chatbot được sử dụng rộng rãi để tạo ra giá trị. Các ví dụ điển hình về nền tảng ngân hàng số bao gồm Timo/Yolo của VP Bank, Robot OPBA của Nam A Bank và Live Bank của TpBank. Tuy nhiên, vẫn còn khoảng cách giữa các ngân hàng toàn cầu và ngân hàng Việt Nam về số hóa, tạo cơ hội cho các nhà cung cấp giải pháp fintech và ICT thâm nhập thị trường ngân hàng.

Nhìn chung, thị trường dữ liệu ở Việt Nam còn non trẻ nhưng năng động. Các sáng kiến quản lý của chính phủ và bối cảnh cạnh tranh của họ cho thấy một môi trường chào đón các công ty nước ngoài muốn tham gia vào thị trường dữ liệu, đặc biệt là trong lĩnh vực AI và các công nghệ liên quan.